ካብ ካልኦት ሃገራት ዝመጹ ኣመልከትቲ
ናብ ላዕለዋይ ካልኣይ ደረጃ ቤት ትምህርቲ ከተመልክት ከለኻ፡ ኣብ ሽወደን ከም እትነብር ኣብ ሃገራዊ መዝገብ ህዝቢ እንተዘይተመዝጊብካ፡ ኣብ ትምህርታዊ መደብ ናይ ምቕባል ዕድልካ ዝጸልዉ ብርክት ዝበሉ ረቛሒታት ኣለዉ። መዝገብ ህዝቢ ሽወደን ኣብ መመልከቲ ላዕለዋይ ካልኣይ ደረጃ ቤት ትምህርቲ ዓቢ ተራ ኣለዎ።
ብዛዕባ መዝገብ ህዝቢ ሽወደን
ኣብ ሽወደን ዝርከባ ላዕለዎት ካልኣይ ደረጃ ኣብያተ ትምህርቲ ብቐንዱ ኣብ ሽወደን ንዝነብሩ መንእሰያት ዝቐንዓ እየን። መዝገብ ህዝቢ ሽወደን ኣብ ሸወደን ናይ ዝርከቡ ዜጋታት ቀዳማይ መዝገብ እዩ። እቲ መዝገብ ሓደ ምምሕዳር ብስም ሓደ ተማሃራይ ካብ መንግስቲ ገንዘባዊ ካሕሳ ክረክብ ይኽእል ድዩ ኣይክእልን ኣብ ምውሳን ኣገዳሲ እዩ። ኣብ መዝገብ ህዝቢ ሽወደን እንተዘይተመዝጊብካ፡ ኣብ ላዕለዋይ ካልኣይ ደረጃ ቤት ትምህርቲ ናይ ምእታው መሰላትካ ውሱናት ክኾኑ ይኽእሉ እዮም። ኣብ ታሕቲ ዝርዝር ዝተፈላለዩ ምድባት ኣመልከትቲ፡ ከምኡ’ውን ንዕኦም ዝምልከቱ ሕግታት ኣሎ። ኣብ ካልእ ሃገር ኮይኖም ዘመልክቱን ናብ ሽወደን ክግዕዙ ዝሓሰቡን ሽወደናውያን ዜጋታት ቅድሚ ናይ መወዳእታ መእተዊ ፍቓድ ምውሃቦም ኣብ መዝገብ ህዝቢ ከምዝተመዝገቡ ከረጋግጹ ይግባእ። ካብ ግዴታዊ ቤት ትምህርቲ ሽወደን ናይ መወዳእታ ነጥቢ ዝረኸቡ ኣመልከትቲ ምስዞም ውጽኢታት ይወዳደሩ። ውጽኢት ካብ ካልእ ሃገር ሒዞም ዝመጽኡ ኣመልከትቲ ብመንገዲ እቲ ነጻ ኮታ ናይ ምእታው ተኽእሎ ኣለዎም።
ካብ ዞባ ኖርዲክ ዝመጹ ኣመልከትቲ
ኣብ ፊንላንድ፡ ዴንማርክ፡ ኖርወይ ወይ ኣይስላንድ ዝነብሩ ኣመልከትቲ ኖርዲክ ኣብ ሽወደን ላዕለዋይ ካልኣይ ደረጃ ትምህርቲ ክረኽቡ መሰል ኣለዎም። ኖርዲክ ኣመልከትቲ እውን ኣብ ሃገራዊ መደባት ንኽኣትዉ ካብቲ ናይ መወዳእታ ውጽኢት ብቋንቋ ሸወደን ወይ ቋንቋ ሸወደን ከም ካልኣይ ቋንቋ ክህልዎም ኣለዎ ዝብል ቅድመ ኩነት ነጻ እዮም።
ካባኻ እንታይ ሓበሬታ ከም ዘድልዮምን ናይ ምእታው ተኽእሎታትን ንምርካብ ምስቲ ከተመልክተሉ ትደሊ ዘለኻ ምምሕዳር ወይ ብርእሱ ዝመሓደር ቤት ትምህርቲ ክትራኸብ ይግባእ። ናይ ምምሕዳር ሰበስልጣን ናይ ርክብ ሓበሬታ ዝርዝር ንምርካብ ክትረኽበና ትኽእል ኢኻ።
ወጻእተኛታት ሽወደናውያን
ኣብ ወጻኢ እትነብር ሽወደናዊ ዜጋ እንተኾንካ፡ እቶም ሕጋውያን ኣላይትኻ እውን ኣብ ወጻኢ ሃገራት ዝነብሩ እንተኾይኖምን እንተወሓደ ሓደ ካብኣቶም ሽወደናዊ ዜጋ እንተኾይኑን፡ ኣብ ወጻኢ ዝነብር ሸወደናዊ ዝብል ደረጃ ከም ዘለካ ክቑጸር ይኽእል እዩ። ብመሰረት ሕጊ ትምህርቲ ሽወደን (2010:800) ሓደ ወጻእተኛ ሽወደናዊ ምስ ነበርቲ ናይቲ ዘመልክትሉ ምምሕዳር ብተመሳሳሊ ውዕላት ከመልክት ይኽእል።
ዜጋታት ሕብረት ኤውሮጳ
ኣብ መዝገብ ህዝቢ ሽወደን ክምዝገቡ ንዝሓሰቡ ዜጋታት ሕብረት ኤውሮጳ። ኣብ መዝገብ ህዝቢ ምስ ተመዝገብካ፡ ከም ካልኦት ነበርቲ ናይቲ ዝተመዝገብካሉ ምምሕዳር ብተመሳሳሊ ውዕላት ከተመልክት ትኽእል ኢኻ። ምዝገባ ብኤጀንሲ ግብሪ ሽወደን እዩ ዝካየድ (Skatteverket)።
ኣብ መዝገብ ህዝቢ ሽወደን ንዘይተመዝገቡ ዜጋታት ሕብረት ኤውሮጳ። ካባኻ እንታይ ሓበሬታ ከም ዘድልዮምን ናይ ምእታው ተኽእሎታትን ንምርካብ ምስቲ ከተመልክተሉ ትደሊ ዘለኻ ምምሕዳር ወይ ብርእሱ ዝመሓደር ቤት ትምህርቲ ክትራኸብ ይግባእ። ናይ ምምሕዳር ሰበስልጣን ናይ ርክብ ሓበሬታ ዝርዝር ንምርካብ ክትረኽበና ትኽእል ኢኻ።
ትካል ግብሪ ሽወደን፡ ኣብ መዝገብ ህዝቢ ሽወደን ንምምዝጋብ
ዲፕሎማሰኛታት
ዜጋታት ሽወደን ዘይኮኑ ግን ከኣ ምስ ኣብ ሽወደን ዝርከብ ኤምባሲ ርክብ ዘለዎምን ንላዕለዋይ ካልኣይ ደረጃ ቤት ትምህርቲ ከመልክቱ ንዝደልዩን ኣመልከትቲ። Yካባኻ እንታይ ሓበሬታ ከም ዘድልዮምን ናይ ምእታው ተኽእሎታትን ንምርካብ ምስቲ ከተመልክተሉ ትደሊ ዘለኻ ምምሕዳር ወይ ብርእሱ ዝመሓደር ቤት ትምህርቲ ክትራኸብ ይግባእ። ናይ ምምሕዳር ሰበስልጣን ናይ ርክብ ሓበሬታ ዝርዝር ንምርካብ ክትረኽበና ትኽእል ኢኻ።
ኣብዚ እዋን’ዚ ኣብ ውሽጢ ስቶክሆልም ካውንቲ፡ ወይ ኣብ ምምሕዳራት ሃቦ ወይ ግነስታ ኣብ መበል 9ይ ዓመት ናይ ግዴታዊ ቤት ትምህርቲ ተመዝጊብካ እንተሃሊኻ፡ ናይ መእተዊ ውልቃዊ ሓበሬታኻ ብፖስታ ክትቅበል ኢኻ።
ሓተቲ ዑቕባ
ትሕቲ 18 ዓመት ዝዕድሚኦም ዑቕባ ዝሓቱ መንእሰያት ኣብ ሽወደን ናይ ላዕለዋይ ካልኣይ ደረጃ ትምህርቲ መሰል ኣለዎም፡ ንክኣትዉ ንኽሕሰቡ ድማ ቅዳሕ ናይቲ ሕጋዊ LMA ካርዶም ከቕርቡ ይግባእ።
ብመሰረት መምርሒ ግዝያዊ ሓለዋ (Massflyktsdirektivet) ሓለዋ ዘለዎም ስደተኛታት ኣብ ትሕቲ ግዝያዊ ሓለዋ ከምዘለዉ ዝገልጽ መንበሪ ካርዶም ከቕርቡ ይግባእ።
ዘይስሩዓት ስደተኛታት
ትሕቲ 18 ዓመት ዝዕድሚኦም ዘይስሩዓት ስደተኛታት ኣብ ሽወደን ናይ ትምህርቲ መሰል ኣለዎም። እዚ ድማ ነቶም ግዝያዊ መንበሪ ፍቓዶም ዘብቅዕ፡ ናይ መንበሪ ፍቓድ ሕቶኦም ዝተነጽገ፡ ወይ ድማ ንሰበስልጣን ከየፍለጡ ናብ ሽወደን ዝኣተዉ መንእሰያት ዝምልከት እዩ።
እዚ ተማሃራይ ናብ ላዕለዋይ ካልኣይ ደረጃ ቤት ትምህርቲ ከመልክት ከሎ ተመዝጊቡሉ ዘሎ ቤት ትምህርቲ፡ ዘይስሩዕ ስደተኛ ምዃኑ ዝሕብር ምስክር ወረቐት ከቕርብ ይግባእ።
ካልኦት ኣመልከትቲ
ኣብ ሽወደን ንምምሃር፡ መንበሪ ፍቓድ ከድልየካ እዩ። ብዛዕባ መንበሪ ፍቓድ ኣብ ሽወደን ንካብ ኤጀንሲ ስደተኛታት ሽወደን ዝተረኽበ ሓበሬታ ርአ ትካል ስደተኛታት ሽወደን፡ ንመንበሪ ፍቓድ።